Kinh tế thế giới: Thách thức trong quá trình hồi phục

Mặc dù thảo luận khá nhiều nội dung, nhưng tựu trung, Hội nghị G8 lần này dành khá nhiều thời gian cho chủ đề kinh tế. Đó là đối sách của G8 đối với khủng hoảng tài chính toàn cầu, chống chủ nghĩa bảo hộ; tăng cường quan hệ giữa các thành viên G8 với các nền kinh tế mới nổi, khai thông bế tắc Vòng đàm phán thương mại toàn cầu Doha và đặt kế hoạch cụ thể cho tầm nhìn trung hạn (bao gồm sáng kiến đầu tư ngành nông nghiệp, kế hoạch viện trợ cho châu Phi, châu á...).

Một trong những điểm đáng chú ý tại hội nghị lần này là cả G8 và Nhóm các nước mới nổi hàng đầu thế giới (gồm Trung Quốc, ấn Độ, Brazil, Nam Phi và Mexico) trong một hội nghị chung (G13) tại L’Aquila đã nhận định rằng, kinh tế thế giới đã thoát đáy và “có những dấu hiệu hồi phục”.

Nhìn nhận ở tầm quốc tế và trên khía cạnh kinh tế, thì chiến lược chung, đồng thời là mong muốn của G8 và cả G13 nhằm đối phó với khủng hoảng tài chính, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vẫn là tăng vốn hỗ trợ cho nền kinh tế, thực hiện chính sách viện trợ cho các nước nghèo vượt qua khó khăn. Để khắc phục cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, kế hoạch của G8 là trong vòng 5 tới sẽ viện trợ 20 tỷ USD cho nâng cấp cơ sở hạ tầng tại châu á, viện trợ 5 tỷ USD cho các dự án cải thiện môi trường tại các nước đang phát triển. Đó còn là nỗ lực khai thông bế tắc Vòng đàm phán thương mại toàn cầu Doha nhằm thúc đẩy thương mại giữa G8 và G5, từ đó kích hoạt tăng trưởng kinh tế thế giới.

Theo giới quan sát, những chủ đề lớn của Hội nghị G8 và các hội nghị “đính kèm” tại Italy lần này khá giống với Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới và các nước mới nổi (G20) tại London (Anh) đầu tháng 4/2009. Trong khi G13 cũng như Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) có những đánh giá tích cực về tình hình kinh tế thế giới thì ngay trước thềm Hội nghị, Tổng giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) Pascal Lamy lại cảnh báo rằng "những ảnh hưởng tồi tệ nhất của khủng hoảng kinh tế về mặt xã hội sẽ vẫn xảy ra".

Còn Ngân hàng Thế giới (WB) nhấn mạnh tới tính chất nghiêm trọng của tình hình hiện nay khi tiên đoán tổng sản phẩm nội địa của thế giới sẽ sụt giảm 3% năm 2009 thay vì mức giảm 1,75% như dự báo mà WB đưa hồi tháng 3/2009. Điều này cho thấy, sau Hội nghị L’Aquila và ngay cả khi G13 tìm được tiếng nói chung về các biện pháp nhằm thúc đẩy tự do hoá thương mại, vực dậy nền kinh tế toàn cầu, thì bản thân mỗi thành viên G8, G5 và nhiều nền kinh tế liên quan vẫn còn phải nỗ lực giải quyết “một núi” khó khăn, từ đó mới có thể thúc đẩy đầu tư, thương mại, đưa nền kinh tế của mình thoát khỏi tình trạng trì trệ, lấy lại đà tăng trưởng.

Trong bối cảnh khả năng phục hồi của nền kinh tế thế giới còn khá mong manh sau khi bị tàn phá bởi “cơn bão” khủng hoảng, xu hướng bảo hộ mậu dịch có xu hướng gia tăng thì những nền kinh tế mà nguồn thu từ xuất khẩu chiếm tỉ trọng đáng kể trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) sẽ càng gặp nhiều thách thức lớn khi thực hiện mục tiêu đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế thông qua thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu hàng hoá. Cũng như một số nền kinh tế châu á, trong đó có Trung Quốc, Nhật Bản, ấn Độ... Việt Nam sẽ phải đối mặt với những khó khăn tương tự.