Mỹ thiết lập 7 căn cứ quân sự tại Cô-lôm-bi-a: Ngọn gió chiến tranh thổi qua Nam Mỹ?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Trong khi tình trạng căng thẳng chính trị ở Ôn-đu-rát chưa tìm được lối thoát thì việc Cô-lôm-bi-a hướng đến thỏa thuận cho Mỹ thuê ngót chục căn cứ quân sự tại nước này trong mấy ngày qua đã thổi bùng mối bất hòa tại Mỹ La-tinh. Không chỉ có vậy, sự kiện này còn đẩy quan hệ giữa Cô-lôm-bi-a - Vê-nê-xu-ê-la vào tình trạng "căng như dây đàn".

Quân đội Vê-nê-xu-ê-la đang kiểm tra một ô tô ở San An-tô-ni-ô, gần biên giới với Cô-lôm-bi-a.

Ngày 12-8, Tư lệnh các lực lượng vũ trang Cô-lôm-bi-a, Tướng Phrết-đi Pa-đi-gia thông báo, một đoàn đại biểu của quốc gia Nam Mỹ này đã tới Oa-sinh-tơn để thương lượng những chi tiết cuối cùng về thỏa thuận quân sự song phương, cho phép Mỹ sử dụng 7 căn cứ quân sự tại Cô-lôm-bi-a. Theo đó, 800 binh sĩ và 600 nhân viên dân sự Mỹ sẽ đồn trú tại đây, thay thế căn cứ Man-ta sau khi Ê-cu-a-đo từ chối gia hạn cho thuê cơ sở này.

Tướng Ph.Pa-đi-gia cho biết, nếu thuận lợi, thỏa thuận nói trên sẽ hoàn tất vào cuối tuần này và sau đó chính phủ hai nước sẽ chính thức ký kết. Thỏa thuận quân sự giữa Oa-sinh-tơn và Bô-gô-ta trong khuôn khổ "Kế hoạch Cô-lôm-bi-a" đã được hai nước khởi động từ năm 2000 với mục tiêu chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế và buôn lậu ma túy. Tuy nhiên, kể từ khi thông tin trên được tung ra cách đây hai tuần, các nước Mỹ La-tinh đã không ngừng phản đối và cho rằng kế hoạch này sẽ "bật đèn xanh" cho Oa-sinh-tơn tăng cường sự hiện diện quân sự tại Cô-lôm-bi-a, gây bất ổn trong khu vực. Vì vậy, tại Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh các quốc gia Nam Mỹ (UNASUR) vừa diễn ra ở Ê-cu-a-đo (10-8), nhiều nước Mỹ La-tinh đã tuyên bố sẽ gây áp lực đối với Tổng thống Cô-lôm-bi-a U-ri-bê để buộc ông phải xem xét lại kế hoạch này. UNASUR đã quyết định tổ chức hội nghị thượng đỉnh bất thường tại Ác-hen-ti-na (dự kiến ngày 27-8 tới), nhằm thảo luận về quyết định trên của Cô-lôm-bi-a để làm rõ câu hỏi "chính đáng" mà Vê-nê-xu-ê-la đặt ra về lý do khiến Mỹ muốn thiết lập tới 7 căn cứ chính tại "trái tim" của Nam Mỹ.

Trong khi đó, thỏa thuận quân sự của Cô-lôm-bi-a đã "châm ngòi" cho một xung đột mới với quốc gia láng giềng Vê-nê-xu-ê-la. Tổng thống Vê-nê-xu-ê-la U-gô Cha-vết cho rằng, các căn cứ quân sự mà Mỹ có ý định thiết lập tại Cô-lôm-bi-a đe dọa tới an ninh của Vê-nê-xu-ê-la, nước có chung đường biên giới với Cô-lôm-bi-a. Tổng thống Cha-vết khẳng định "ngọn gió chiến tranh" đang bắt đầu thổi qua Mỹ La-tinh, đồng thời cho rằng, thỏa thuận giữa Bô-gô-ta và Oa-sinh-tơn sẽ gây ra một cuộc chiến tranh tại Nam Mỹ, do vậy Ca-ra-cát phải tăng cường an ninh và có quyền lên tiếng phản đối điều này. Và phản ứng mạnh mẽ nhất mà Tổng thống Cha-vết đưa ra là nếu nguy cơ trên trở thành hiện thực, Vê-nê-xu-ê-la sẽ đáp trả bằng hành động quân sự chứ không bằng con đường ngoại giao.

Tổng thống Cha-vết tuyên bố sẽ tiếp tục xem xét lại mối quan hệ giữa hai nước trong tất cả các lĩnh vực.  Ngày 9-8, nhà lãnh đạo Vê-nê-xu-ê-la đã hành động khi quyết định chấm dứt chương trình bán dầu giá ưu đãi cho Cô-lôm-bi-a và ra lệnh ngừng nhập khẩu 10.000 xe hơi do Cô-lôm-bi-a sản xuất. Nhiều quan chức hàng đầu của ngành nông nghiệp, lương thực và thương mại Vê-nê-xu-ê-la cũng vừa kết thúc chuyến thăm Ác-hen-ti-na để xem xét khả năng tăng nhập khẩu từ nước này một số mặt hàng như: giấy, giày dép, mỹ phẩm, hóa chất, dược phẩm, hàng dệt may, thực phẩm và các sản phẩm khác nhằm thay thế hàng hóa từ Cô-lôm-bi-a.

Trước tình hình trên, Tổng thống Cô-lôm-bi-a An-va-rô U-ri-bê đã phải công du một loạt nước trong khu vực nhằm giải thích về thỏa thuận quân sự với Mỹ. Nhưng ông U-ri-bê khó có thể thuyết phục các nước Mỹ La-tinh tin rằng, Mỹ đóng quân tại tất cả các vùng Bắc, Tây, Đông, Nam và Trung phần của Cô-lôm-bi-a chỉ để chống buôn lậu ma túy ở nước này. Giới phân tích cho rằng, các nhà lãnh đạo Nam Mỹ muốn sự bảo đảm chắc chắn từ Oa-sinh-tơn rằng, các lực lượng của Mỹ sẽ không hoạt động bên ngoài lãnh thổ Cô-lôm-bi-a.

Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma đang rơi vào tình thế khó xử. Bởi theo nhận định của Pi-tơ Ha-kim, Giám đốc Trung tâm Đối thoại Liên Mỹ có trụ sở tại Oa-sinh-tơn thì "Mọi hoạt động quân sự của Mỹ ở Cô-lôm-bi-a đều tập trung vào các căn cứ này. Thỏa thuận trên sẽ khiến Cô-lôm-bi-a bị cô lập trong khu vực. Tuy nhiên, phải chăng Mỹ thực sự cần căn cứ này?"...

Rõ ràng những diễn biến trên đã khiến quan hệ giữa các nước trong khu vực Mỹ La-tinh lâm vào sóng gió. Từ bất ổn chính trường ở Ôn-đu-rát tới sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Cô-lôm-bi-a, đều là những tín hiệu tiềm ẩn nguy cơ khiến các nước trong khu vực không thể không lo ngại.

(Theo Thùy Dương // Hanoimoi Online)